Goedemiddag inwoners op de livestream en op de tribune, ambtenaren, college, griffie, raadsleden en fractieassistenten,
Allereerst willen wij de ambtelijke organisatie bedanken voor het samenstellen van deze Voorjaarsnota. Het document is goed leesbaar en geeft duidelijk weer welke keuzes we kunnen maken.
We staan dit jaar al voor een lastige keuze. Het ravijn jaar van 2026 komt steeds dichterbij en dat merken we ook al in deze Voorjaarsnota. We hebben als gemeenteraad bepaalde ambities en doelstellingen voor onze gemeente. Als VVD willen we ervoor waken dat die ambities ook gehaald worden. We zouden nu op alle plannen kunnen bezuinigen, maar daar komen we geen stap mee vooruit.
Wij zijn van mening dat het beter is om alle bestaande plannen verder uit te werken, dan aan iets nieuws te beginnen en vervolgens het niet af kunnen maken omdat er geen geld meer beschikbaar is. De woningnood is op dit moment erg hoog. In 2022 dachten we dat we 1100 woningen moesten gaan bouwen voor 2030, maar inmiddels weten we dat dit er 1900 moeten zijn voor 2040. De opgave is dus erg groot. Wij zijn voorstander om de drie grote woningbouwlocaties, Plakse Weide, Ploen Noord en Biezenkampen, verder uit te werken en te realiseren. Daarnaast vinden wij het ook belangrijk dat er wordt gekeken naar inbreidingslocaties. Om de woningbouwambitie te versnellen, moeten we investeren in de capaciteit en moeten we dit dus niet afschalen en hierover bezuinigen.
Aan de andere kant zijn we wel genoodzaakt om te bezuinigen op een aantal dossiers. Wij willen immers geen art. 12-gemeente worden op basis van de Financiële-verhoudingswet. Dat zou betekenen dat de gemeente een deel van haar zelfstandigheid moet inleveren wanneer er te grote tekorten zijn in de begroting. Dit willen we voorkomen en daarom moeten we ervoor zorgen dat de begroting van 2025 sluitend is.
We moeten, hoe moeilijk dat ook is, pijnlijke keuzes maken. Iedereen gaat dit merken in onze dorpen. Het college doet een aantal voorstellen om te bezuinigen. Wij als VVD zijn ons ervan bewust dat sommige bezuinigingsvoorstellen voor de korte termijn goed lijken, maar uiteindelijk voor de lange termijn grote consequenties hebben.
We willen in ieder geval het college meegeven dat we de A-voorstellen kunnen steunen, behalve de 5% afbouw van de lokale maatwerkjeugdgezondheidszorg. Door hierop te bezuinigen, verzwakt de vroeg signalering voor zorgwekkende signalen bij kinderen en hun ouders.
Daarnaast vinden wij het belangrijk dat de basisvoorzieningen op orde zijn. Tegelijkertijd is het sociaal domein een grote kostenpost. We moeten nu heel scherp aan de wind varen en daarom willen we een oproep doen aan het college om hier slim mee om te gaan. We kunnen nu niet anders dan alleen te doen wat nodig is.
Dat geldt ook voor de klimaatadaptatie en de energietransitie. We zijn ons ervan bewust dat we een opgave hebben en we niet stil kunnen zitten, maar we hoeven ook zeker niet het beste jongentje van de klas te zijn. Ook hier doen we een oproep aan het college om met deze opgaven slim mee om te gaan.
Wij vinden het heel erg belangrijk dat de inwoners zo min mogelijk de kosten gaan dragen, bijvoorbeeld via de OZB of andere belastingen. Wij zijn dan ook van mening dat we niet weer de hondenbelasting moeten invoeren. Deze hebben we net afgeschaft. Als we deze belasting weer in gaan voeren, zou dat inconsistent beleid zijn.
Er worden nog een aantal andere voorstellen door het college gedaan, bijvoorbeeld het onderhoudspeil van wegen verlagen. Wij zijn hier geen voorstander van, want we wonen immers niet in België. Daarmee worden de risico’s tot gevaarlijke situaties alleen maar groter. Dat geldt ook voor het onderhoud openbaar groen. Verlagen waar het kan, maar zeker niet daar waar de verkeersveiligheid in het gedrang komt.
Op dit moment is het college bezig met de herinrichting van het Eilandplein. Er is een heel uitgebreid participatietraject gevolgd en door inwoners is aangegeven dat het wenselijk is om het projectgebied te vergroten. Het kruispunt Vlielandlaan-Rottumstraat wordt als onoverzichtelijk ervaren. Als VVD zijn we van mening dat we serieus moeten kijken naar de verkeersveiligheid en de wensen van de inwoners. Daarom zijn wij het eens met deze uitbreiding.
Daarnaast wordt er in de voorjaarsnota een voorstel gedaan voor een kunstgrasveld SC Groessen. Wij vinden het belangrijk dat iedereen, van jong tot oud, kan sporten. Door de groei van de sportclub en de huidige capaciteit van de velden is dit niet meer voldoende voor trainingen en wedstrijden. Wij geven daarom het college mee om hier niet op te bezuinigen.
Ook willen we liever niet bezuinigen op participatie, ondanks dat het wel veel tijd en geld kost. Door inwoners vroegtijdig te betrekken bij bepaalde trajecten, kan het college met een breder gedragen plan komen. Participeren is daarom goed, maar het mag geen doel op zichzelf zijn. Ook is het belangrijk om inwoners duidelijkheid te geven in het participatietraject, zodat ze weten wat ze van het participeren mogen verwachten. Dat bevordert uiteindelijk het vertrouwen in de overheid. Wij zijn daarom ook voor het initiatievenloket, wat ontstaan is juist vanuit het participatietraject over het participatiebeleid, zodat inwoners met hun ideeën en suggesties voor initiatieven bij de gemeente goed terecht kunnen.
Verder is de werkdruk erg hoog binnen onze ambtelijke organisatie 1Stroom. We hebben te maken met een slanke organisatie en veel vacatures. Wij vinden dat we zuinig moeten zijn op onze medewerkers en een goede werkgever moeten zijn. We trachten de werkdruk te verlichten en bezuinigen op 1Stroom is daarom voor ons geen optie.
Tot slot kunnen we wel blijven zoeken naar bezuinigingen, maar we kunnen ook kijken naar extra inkomsten. Er zou ook gekeken kunnen worden naar een langere afschrijvingstermijn op gebouwen en installaties waardoor de jaarlijkse kapitaallasten lager worden. We doen dan ook een oproep aan het college om ook te kijken naar andere mogelijkheden dan alleen de bezuinigingsvoorstellen.
Als bijlage bij deze algemene beschouwing hebben we puntsgewijs weergegeven welke richting wij het college mee willen geven.
Wij wensen het college veel succes en wijsheid voor de begroting van 2025.
Bijlage: B- en C-bezuinigingsvoorstellen waar wat de VVD betreft naar gekeken kan worden als bezuinigingsmaatregel of te genereren extra inkomsten.
| Programma 1 |
| Kostendekkende tarieven Lijkbezorgingsrechten |
| Kostendekkende tarieven Marktgelden of omzetten naar standplaatsvergunningen |
| Taakstelling contributie VNG 3% |
| Programma 2 |
| Subsidie MDT aan te vragen voor 3 jaar |
| Leges gehandicaptenparkeerkaart invoeren (zie ook programma 1) |
| Verlagen budget eenzaamheid |
| Verlagen budget vrijwilligerscentrale |
| Niet verlengen huishoudelijke toelage |
| Programma 3 |
| Verkeersmaatregelen |
| APV |
| Milieuonderzoek bodem |
| Overige vormings- en ontwikkelingswerk |
| Monumenten |
| Civiele kunstwerken |
| Klimaatadaptatie |
| Eilandplein 304 |
| Spoorzone |
| Gymzalen |
| Burgemeester van Dorth tot Medlerstraat |